Usuwanie manganu i azotanów z wody

W ostatnich latach wśród Polaków bardzo wzrosła świadomość odnośnie tego, jak ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu. Zapewne wielokrotnie spotkałeś się z zaleceniami, by pić określone ilości wody w ciągu dnia. Niestety, o wiele rzadziej mówi się o tym, że ważna jest również jakość wody pitnej. Tymczasem tak naprawdę, dopóki jej nie przebadamy, nie możemy być pewni, co się w niej znajduje. W polskich domach bardzo często problemem jest przekroczone stężenie manganu i azotanów w wodzie.

Mangan w wodzie - wpływ na zdrowie

Mangan jest pierwiastkiem chemicznym, który występuje zarówno w wodach powierzchniowych, jak i podziemnych. Jego naturalne pochodzenie wiąże się z występowaniem skał osadowych i magmowych. Niewielkie ilości manganu rozpuszczonego w wodzie niekoniecznie muszą być szkodliwe dla człowieka. Wręcz przeciwnie, mangan jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Sęk w tym, że nieświadomie możemy bardzo łatwo przyjąć dawki, które są znacznie wyższe niż zalecane (ok. 0,05 mg/l.). Wiąże się to z faktem, że metal ten jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle metalurgicznym jako domieszka stopów, a jego związki do produkcji m.in. fajerwerków, szkła czy baterii, co może wpływać na zanieczyszczenie wód gruntowych. Wysokie stężenie manganu (sięgające 0,4- 0,5 mg/l) staje się toksyczne. Szczególnie niebezpieczne jest w przypadku małych dzieci, u których może negatywnie wpływać na rozwój układu nerwowego i zaburzenie funkcji poznawczych.

Woda, w której zawarty jest mangan w wysokich stężeniach, staje się mętna, zmienia się jej smak i zapach – choć nie zawsze ta zmiana musi być na tyle intensywna, byśmy ją wyczuli lub odróżnili od zwykłego osadu z czajnika. Charakterystyczną oznaką mogą być przebarwienia na praniu, ceramice sanitarnej i rurach. Wewnątrz rur dodatkowo mogą tworzyć się smoliste osady, które mogą mieć niekorzystny wpływ na funkcjonowanie urządzeń AGD, a także sprzyjać namnażaniu bakterii.

Azotany w wodzie - wpływ na zdrowie

Terminem „azotany” określamy krystaliczne substancje – sole kwasu azotowego. Występują one w wodach gruntowych na skutek procesów mineralizacji materii organicznej. Bardzo często ich wysokie stężenie związane jest ze stosowaniem nawozów rolniczych. Zwłaszcza na terenach intensywnych upraw przenikają do gleby, a także do głębszych warstw wodonośnych, co może powodować także zanieczyszczenie studni głębinowych. Picie wody skażonej azotanami może mieć bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie, szczególnie że w organizmie człowieka dochodzi do przemian biochemicznych, które powodują, że przekształcają się one w azotyny. To jeszcze bardziej niebezpieczne substancje przyczyniające się do znacznego wzrostu ryzyka zachorowania na raka przewodu pokarmowego. Azotany w wysokim stężeniu najbardziej niebezpieczne są dla niemowląt i małych dzieci, u których na skutek picia zanieczyszczonej wody występuje sinica (niewystarczające nasycenie krwi tlenem). Azotany i inne związki azotu stanowią również bardzo poważne utrapienie dla akwarystów, gdyż mogą niekorzystnie wpływać na zdrowie i prawidłowy rozwój ryb i stworzeń morskich, takich jak na przykład koralowce. Z tego powodu należy systematycznie sprawdzać stężenie, a w razie potrzeby zadbać o usuwanie azotanów z akwarium.

Usuwanie manganu z wody pitnej. Metody usuwania azotanów z wody

Jak widać, substancje chemiczne zawarte w wodzie takie jak mangan czy azotany i azotyny mogą mieć bardzo istotny wpływ na nasze zdrowie, powodując w skrajnych przypadkach nawet zagrożenie życia u domowników i zwierząt. Dodatkowo wpływają na wiele aspektów codziennego funkcjonowania: od czystości prania przez sprawność sprzętów AGD po smak przyrządzanych potraw. To sprawia, że nawet mniejsze stężenia zanieczyszczeń mogą znacznie wpłynąć na komfort życia. Oczywiście, zawsze możemy po prostu kupować wodę butelkowaną, jednak na dłuższą metę jest to mało wygodne i ekologiczne rozwiązanie. Z tego powodu warto zadbać o przebadanie składu wody pitnej w naszym miejscu zamieszkania i ewentualne jej odkażanie.

Istnieje wiele metod uzdatniania wody pitnej. Nie ma jednej uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, która z nich jest najlepsza. Dostępne są urządzenia różnych typów, które pozwalają na skuteczne usuwanie azotanów i azotynów z wody, jak również pozbycie się nadmiaru manganu z wody. Wybór najodpowiedniejszego sposobu filtracji jest uzależniony od wielu czynników, takich jak stężenie substancji, PH wody, utlenialność czy zawartość innych składników. Aby wybrać najlepszą metodę, najlepiej będzie zlecenie wykonania analizy wody pod kątem fizykochemicznym. Warto ją wykonać w momencie, gdy rozglądasz się za nowym miejscem zamieszkania, gdy nie jesteś zadowolony z jakości wody w zamieszkiwanym lokalu lub po prostu, gdy chcesz mieć pewność, że żyjesz zdrowo.

Jak skutecznie usunąć nadmiar manganu z wody pitnej?

Usuwanie manganu z wody jest trudniejszym procesem niż ma to miejsce na przykład w przypadku żelaza, gdyż znacznie gorzej się wytrąca. To sprawia, że szczególnie ważny jest wybór odpowiednich sposobów uzdatniania wody. W celu usunięcia nadmiaru manganu z wody spożywczej często polecaną metodą jest tzw. odwrócona osmoza. W tym przypadku filtr montowany jest jedynie w miejscu poboru wody, na przykład pod zlewozmywakiem. Zaletą odwróconej osmozy jest możliwość oczyszczenia wody nie tylko z manganu, ale i innych metali ciężkich. Bardzo często jednak ludziom zależy nie tylko na tym, by mieć dostęp do przefiltrowanej wody pitnej, ale i by zwiększyć jakość wody w całej instalacji. W takim przypadku polecamy filtry na cały dom.

Usuwanie azotanów i azotynów z wody

Także w przypadku usuwania azotanów i azotynów możliwe są różne sposoby postępowania. W praktyce jednak warto zwrócić uwagę przede wszystkim na dwa rozwiązania: filtry działające w oparciu o mechanizm odwróconej osmozy i bazujące na wymianie jonowej. Podobnie jak w przypadku filtrów do usuwania manganu, ten rodzaj sprawdza się przede wszystkim montowany w jedynie w miejscu poboru wody spożywczej. W przypadku chęci zadbania o jakość wody we wszystkich ujęciach w domu warto postawić na urządzenia do tzw. wymiany jonowej – usunięcie azotanów w tym przypadku polega na podmianie jonów azotu na jony sodu.